Od 1939 roku na terenie okupowanej Polski w podziemiu działające państwo, które stanowiło z jednej strony główny ruch oporu przeciwko niemieckim i rosyjskim okupantom pod nadzorem rządu na emigracji, a z drugiej strony odpowiadało także niezależnie od okupantów za codzienne zadania publiczne, np. z zakresu systemu edukacji i prawa.